De betekenis van Zoetermeerse straatnamen is vaak zeer verrassend. In 'Straat in beeld' gaan wij op zoek naar de informatie achter het blauwe bordje bij u in de straat. Deze week: de Bertramvaart in Seghwaert.
De Bertram, oftewel de Wilde Bertram (Latijnse naam: Achillea ptarmica) is een vaste plant, die behoort tot de composietenfamilie. Deze composietenfamilie, ook wel de samengesteldbloemigen genoemd, is samen met de orchideeënfamilie de meest omvangrijke plantenfamilie. Zij telt over de hele wereld gezien naar schatting tussen 20.000 en 25.000 soorten en in de tropen tellen ook bepaalde bomen en lianen mee voor de familie.
Het belangrijkste kenmerk van de samengesteldbloemige familie vormen de in bloemhoofdjes bijeen staande, sterk gereduceerde, bloemen. Een hoofdje is een bloeiwijze waarbij de hoofdtak schotelvormig is en die daarna is uitgegroeid tot een schotelvormige of kegelvormige bloembodem met dicht opeenzittende bloemen zonder steeltjes en een goed ontwikkeld omwindsel (schutblad). De groene blaadjes die tegen deze bloemhoofdjes aanliggen zijn de omwindselblaadjes.
De plant is van oorsprong afkomstig uit Europa en Azië. In siertuinen wordt naast de gewone gecultiveerde soort ook de gevulde wilde Bertram (Achillea ptarmica 'The Pearl') gebruikt. De plant wordt 30–90 cm hoog en vormt ondergrondse uitlopers. De van boven kale bladeren zijn ongedeeld en hebben over het algemeen een dubbelgezaagde bladrand. De bladtop is spits.
Wilde Bertram bloeit van juli tot september met meestal niet meer dan tien 1 cm grote bloemhoofdjes per halm. De met donshaar bezette schutblaadjes zijn lintvormig en hebben een zwarte rand. In 1 gram zaad zitten ongeveer 3000 zaden.
De plant komt voor op natte grond aan waterkanten, in nat grasland en op moerasachtige grond. De plant komt in heel Nederland voor, maar vooral in Overijssel en Gelderland.
De bloemen van de wilde Bertram zijn zeer geschikt als droogbloemen en komen dan ook vaak voor in droogbloemboeketten. De bloemen kunnen daarnaast zowel vers als gedroogd in gerechten verwerkt worden en hebben een peperachtige smaak.
Het tot poeder gemalen droge blad kan als niespoeder worden gebruikt, waaraan de plant zijn Engelse naam sneezewort (nieskruid) te danken heeft. De bitterstoffen in de plant worden toegeschreven te helpen tegen kiespijn.
Wilde Bertram is een zogeheten waardplant voor talrijke microvlinders. Een waardplant wil zeggen dat de plant dient als gastheer voor een organisme of virus, die daarop de bestanddelen vindt die voor zijn groei (en vermeerdering) nodig zijn. Zo'n organisme kan zowel een insect, als een rups, spint, schimmel, bacterie, halfparasitaire of parasitaire plant zijn.
Alle ‘Straat in Beeld’ rubrieken vindt u hier: Overzicht straat in beeld
Tekst: Vera Voogt
Foto's: Miroslav Buhac en Theo van Houdt